Rola sztucznej inteligencji w ocenie jakości mleka – innowacyjne badania SGGW
Badacze ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (SGGW) opracowali nowatorską technikę, która ma na celu ułatwienie hurtowym odbiorcom mleka w szybkim i skutecznym wykryciu potencjalnych nieprawidłowości w dostarczanym surowcu. Niezawodność tej metody polega na jej zdolności do wykrywania tak zwanych „fraudów mleka”, czyli prób oszustwa, na wstępnym etapie procesu dostawy.
Pionierska technologia, nazwana analyzatorem fraudów mleka (MFA – Milk Fraud Analyzer), została stworzona przez zespół dr. hab. Marcina Gołębiewskiego, prof. SGGW, Dyrektora Instytutu Nauki o Zwierzętach. Dzięki zastosowaniu sztucznej inteligencji i sieci neuronowych, MFA pozwala na odkrywanie wszelkich prób manipulacji surowcem mlecznym jeszcze przed jego dostarczeniem do mleczarni.
Profesor Gołębiewski wyjaśnia, że zaawansowana metoda umożliwia automatyczne wykrywanie sytuacji, kiedy mleko było poddane obróbce w celu usunięcia z niego komórek somatycznych. Takie działanie ma miejsce, gdy producenci próbują ukryć fakt, iż mleko pochodzi od chorych krów. Obecnie taka manipulacja jest praktycznie niewykrywalna za pomocą standardowych procedur analitycznych. Metoda opracowana przez zespół SGGW oferuje zupełnie nowe podejście, które nie koncentruje się na analizie składu chemicznego mleka, ale na zautomatyzowanej analizie frakcji tłuszczowej za pomocą mikroskopowego obrazu próbki mleka i specjalnie wytrenowanej sieci neuronowej.
„Fraud” mleka polega na dostarczaniu mleka od chorujących krów, które posiada więcej niż 400 tys. komórek somatycznych na mililitr, co jest przekroczeniem obowiązujących norm branży mleczarskiej. Zbyt duża ilość leukocytów w mleku wskazuje na stan zapalny gruczołu mlekowego krowy. W sytuacji, gdy mleko pochodzi od wielu osobników, a tylko jedna krowa jest chora, problem jest mniej znaczący, ponieważ „niewłaściwe” mleko od chorej krowy ulega rozcieńczeniu. Problem pojawia się jednak, gdy większa ilość krów lub całe stado jest chore. W takiej sytuacji ilość komórek somatycznych przekracza normy, czasem nawet kilkukrotnie. Niektórzy producenci, chcąc sprzedać mleko od chorych zwierząt, decydują się na oszustwo polegające na odwirowaniu mleka. W wyniku tego działania komórki somatyczne zostają wytrącone i osadzają się na elementach wirówki. W efekcie, w laboratorium mleczarni na cytometrze przepływowym wykazana zostanie prawidłowa ilość komórek somatycznych i mleko może być dopuszczone do dalszej obróbki.
