Wpływ azotu na uprawę buraków – dogłębne analizy i sugestie
Rola odpowiedniego nawożenia azotem w produkcji buraków jest nie do przecenienia. Nieodpowiednie zarządzanie tym składnikiem, jak na przykład stosowanie nadmiernych dawek azotu mineralnego czy zbyt późne jego aplikowanie, może prowadzić do negatywnych konsekwencji. Zaliczamy do nich wzrost kosztów związanych z nawożeniem, spadek zawartości cukru w korzeniach i zwiększenie ilości substancji tworzących melasę. To z kolei przekłada się na opóźnienie dojrzewania buraków na poziomie technologicznym i mniejszą zapłatę za dostarczone surowce. Dlatego kluczowe jest umiejętne zarządzanie nawozami azotowymi.
Praktyka pokazuje, że decydujące dla skuteczności nawożenia buraków azotem jest właściwe dawkowanie tego pierwiastka. Badania dowodzą, że na glebach o uregulowanym odczynie (około pH 6,5) i wysokiej zawartości materii organicznej (nawozy organiczne, obornik), ilość azotu pochodzącego z nawozów sztucznych nie powinna przekroczyć 120 kg na hektar. Potwierdzają to badania przeprowadzone przez Dział ds. Agrotechniki Krajowej Grupy Spożywczej S.A. na Kujawach w latach 2014 – 2018 na glebach o średniej zawartości azotu.
Wyniki tych badań pozwoliły zaobserwować, że podnoszenie dawki azotu z poziomu 100 kg N/ha do 140 kg N/ha prowadziło do obniżenia zawartości cukru w burakach. Dodatkowo, wzrost dawki azotu nie powodował proporcjonalnego wzrostu plonu korzeni, który mógłby zrekompensować straty związane z niższą zawartością cukru. Wręcz przeciwnie, stosowanie dawek azotu przekraczających 120 kg N/ha wpływało negatywnie na technologiczne plony cukru.
Biorąc pod uwagę aspekt ekonomiczny, wynikający z kosztów zakupu nawozów i niższej ceny sprzedaży surowca o obniżonej zawartości cukru, warto przyjąć, że maksymalna dawka azotu dla uprawy buraków powinna oscylować w przedziale od 100 do 120 kg N/ha. Jakiekolwiek zwiększenie tej ilości prowadzi do niewspółmiernego wzrostu nakładów finansowych na uprawę przy jednoczesnym spadku jakości korzeni i zawartości cukru.